Fatih SURUÇ
MÜCADELE HABER- Kan bağışına ilişkin gazetemize değerlendirmelerde bulunan Türk Kızılay Güney Anadolu Bölge Kan Merkezi Müdürü Dr. Naif Yılmaz, vatandaşlara kan bağışı konusunda duyarlı olması çağrısında bulunarak sorularımızı yanıtladı.
“TOPLAM 6 İLİMİZDE KAN HİZMETLERİNİ TEDARİKİ SAĞLAMAKTA SORUMLU BİR KURUMUZ”
Mücadele Haber: Türk Kızılay Kan Merkezi hakkında bilgi alabilir miyiz?
Dr. Naif Yılmaz: Kızılay Güneydoğu Anadolu Bölgesi Müdürlüğü olarak, bölgemizde Batman, Siirt, Mardin, Şırnak, Bingöl ve merkezde de Diyarbakır olmak üzere, toplam 6 ilimizde kan hizmetleri ve kanla alakalı bütün tedariki sağlamakta sorumlu bir kurumuz. Bu bölgemizde kan hastanelerimizde ihtiyaçları, onunla alakalı kan ürünleri ihtiyaçlarını karşılıyoruz.
“VİRÜS KANLA BULAŞMIYOR, SOLUNUMLA BULAŞIYOR”
Mücadele Haber: Koronavirüs’ün kana etkisi var mı?
Dr. Naif Yılmaz: Kan noktasında bu da bir ilahi yardım gibi. Çünkü bu virüs kanla bulaşmıyor, solunumla bulaşıyor. Verilen kanla başka birine virüsün bulaştığına dair dünyada tek bir kanıt bile yok. Dolayısıyla kişi kendi içerisinde bir çelişkiye düşerse, hiçbir şekilde bir kaygı duymasına gerek yok. Sağlık Bakanlığımızın ve Kızılay’ın kendi uygun gördüğü hijyenik tedbirlerle birlikte çift kontrollü olarak orada bulaşmanın olmaması adına bütün tedbirlerimizi almış durumdayız.
Türk Kızılay Güney Anadolu Bölge Kan Merkezi Müdürü Dr. Naif Yılmaz
“KAN ALIMI SAYILARIMIZDA AZALMA OLDU”
Mücadele Haber: Pandemide kan bağışında azalma oldu mu?
Dr. Naif Yılmaz: Pandemiye bağlı bir durum. Özellikle de bu son dönemlerde yağışların başlamasıyla birlikte kanalımı sayılarımızda gerçekten azalma söz konusu oldu. Kan bulma hususunda zorluk çekiyoruz. Bu aynı zamanda hastalarımıza az kan gitmesi demektir. Allah korusun bugün bize bile gelecek kanı temin etme imkanımız bulunmaktadır. Aynı durum bizim de başımıza gelebilir. Bu sebeple de özellikle böyle günlerde insanlarımızdan ve vatandaşlarımızdan kan bağışlama konusunda biraz daha hassas olmalarını rica ediyorum. Çünkü pandemiden dolayı insanların panikleri ister istemez bir azalmayı beraberinde getirdi. Soğuk havaların etkili oluşu ve yağışlarında tekrar başlaması sebebiyle bayağı bir azalmaya girdik ve stoklarımızda bu anlamda gerileme oluştu. Daha sağlıklı bir hayat, daha güzel bir gelecek için, insanlarımızdan kan bağışı konusunda daha duyarlı bir aksiyon içerisinde olmalarını rica ediyoruz. Ortalama en az bir yüzde 30-40’lık bir azalmamız bulunmaktadır. Yani stoklarımız şu anda tüm Türkiye’nin ihtiyacını karşılayacak durumda bir stokumuz var. Ancak kan bağışı konusunda bir azalış var ve bizim hem ulusal güvenliğimizi, hem insanlarımızın sağlığını riske edecek noktalara müsaade etmeyecek şekilde destekleri belli bir sınırda tutmamız gerekiyor. Şuan bir panik konusu çok da yok, evet kanlarımız var ve hastanelerimizin ihtiyaçlarını karşılıyoruz. Fakat eğer ki bu duyarlılık olmazsa kan stoklarımız azalacak ve onların da ihtiyaçlarını karşılayamayacak duruma gelebiliriz. Lösemili yavrularımız var, doğum yapan annelerimiz var, kanserle mücadele eden hastalarımız var, yeni doğan bebeklerimiz var. Onların da bu kanlara ihtiyaçları var ve onların gözü kan verecek olan vatandaşlarımıza çevrilmiş durumdadır. Bu ihtiyaçları göz önüne alarak gerçekten duyarlı olmamız gerekmektedir.
“İLÇELER BAZINDA ŞUBELERİMİZ BULUNMAMAKTADIR”
Mücadele Haber: Diyarbakır’da nerelerde kan bağışı noktaları var?
Dr. Naif Yılmaz: Diyarbakır’da sabit olarak Ofis Ekinciler Caddesi’nde bir kan alma aracımız bulunmaktadır. Aynı zamanda Ceylanlar AVM’nin önünde de çoğu zaman kan alma aracımız bulunmaktadır. Bu araç bir platform şeklinde açılabilen ve gerekli hijyenik şartlarını sağlayan bir aracımızdır. Çok yakın zamanda da ayrıca burada bir kan alma birimini inşa edeceğiz. Bunlarla birlikte zaman zaman Ulu Cami önünde, Diclekent’te Medine Kavşağı’nda ve Cigerxwin Kültür Merkezi’nin bulunduğu alanda kan alma faaliyetlerimiz dönem dönem gerçekleşmektedir. İlçelerde kan alımlarımız şu şekilde olmaktadır; orada kan alma birimimiz yok. Bu sebeple de düzenli olarak üç veya dört ayda bir araçlarımızı göndererek il ve ilçedeki kurumlarımızdan ve kaymakamlarımızdan gerekli desteği alarak, insanlarımızın Kızılay’a kan almaları noktasında kanlarını bağışlamaktadırlar. İlçeler bazında şubelerimiz bulunmamaktadır. Diyarbakır merkezde bulunuyor. İllerimizde de Mardin, Batman ve Siirt’te merkezimiz bulunmaktadır. İlçelere gittiğimizde sadece bir gün kalmıyoruz. Yeri geldiğinde 15 güne kadar da biz alımları ve bağış işlemlerini gerçekleştirmekteyiz. Hastanelerde kan alımıyla alakalı herhangi bir faaliyet yürütülmemektedir. Bu sadece Kızılay’ın sorumluluğunda devam eden bir hizmettir.
“İNCELEDİĞİMİZ KANLARDA BİR HASTALIK TESPİT ETTİĞİMİZDE HASTAYA MERKEZE DAVET EDİP DETAYLI BİLGİ VERİYORUZ”
Mücadele Haber: Kan bağış sürecinden bahseder misiniz?
Dr. Naif Yılmaz: Kan alımı işi için bizim belirlemiş olduğumuz kan alımı noktalarında kendi çalışanlarımızın gözetiminde kan alımı faaliyeti gerçekleştirilmektedir. Oradan alınan kanlar aynı gün içerisinde buradaki, Diyarbakır merkezdeki kan laboratuarımıza getirilmektedir. Oradan uygun işlemlerden ve süreçlerden geçirilmektedir. Ayrıca bu kanları ilgili tetkik ve tarihlerde yapılması gerekmektedir. Bundan kaynaklı olarak gerçekten dünyada çok az ülkede bulunan nat sistemi dediğimiz ve Türkiye’de hemen hemen bir üniversite hastanesinde bile bulunmayan cihazlarla o kanın biyolojik patrilojik incelemeleri yapılmaktadır. Bu sayede de hastalıklı olanlar, hastalık belirtisi olan kanlar sistem doğrultusunda elenmektedir. İnsanlarımıza ulaştırılabilecek en güvenli ve en sağlıklı kanlar bu şekilde hastalarımıza da ulaştırılmaktadır. Ardından incelemeler sonrasında bu hastalarımızın kanları alınıyor. Aynı şekilde bu kanlarımız ürünlerine de ayrılmaktadır. Beyaz kan dediğimiztrombositler, kırmızı kan dediklerimiz ve plazma dediğimiz kanın serumunu ayrıca ayrıştırıp, ihtiyaç sahibi hastalarımıza yeri geldiğinde tedariklerini sağlamaktayız. Kanları incelediğimizde bir hastalığı tespit ettiğimizde o kişiyi hemen arayarak merkezimize davet ediyoruz. Kendisine yüz yüze kanında çıkan hastalığı detaylı bir şeklide anlatıp, doktora yönlendiriyoruz.
“KAN İHTİYAÇLARI HASTANELER ÜZERİNDEN YÜRÜTÜLMEKTEDİR”
Mücadele Haber: Kana ihtiyacı olan biri size başvuruda bulunabiliyor mu?
Dr. Naif Yılmaz: Kan ihtiyaçları bilindiği üzere hastaneler üzerinden yürütülmektedir. Çünkü bir bireysel başvuruda bizim teslim ettiğimiz kanın sağlıklı bir şekilde hastaya ulaştırılması çoğu zaman mümkün olamamaktadır. Uygun taşıma kaplarında ve tekniklerle Kızılay merkezimizden hastanelere kan ihtiyaçları için araçlarımıza kanları gönderilmekte ve ihtiyacı olan hastalarımıza da kanları bu biçimde tedarik edilmektedir. Bu kapsamla da Kızılay’ımızın tüm hastanelerde bir online sistemi bulunmasıyla beraber, illerin talepleri bize yapılmaktadır. Bizde araçlarımızla birlikte ilgili kanları teknik şartlara uygun olarak göndermekteyiz.
“ERKEKLER 3 AYDA, KADINLAR İSE 4 AYDA BİR KAN BAĞIŞINDA BULUNABİLİRLER”
Mücadele Haber: Kan vermenin faydaları?
Dr. Naif Yılmaz: Kan vermek bir insan için yenilenme noktasında ve bedenin sağlığını yeniden kazanması noktasında inanılmaz bir değişimdir. Kan verme noktasında gerçekten kolay kolay bedende birikmiş toksinlerini göremezsiniz. Depresyon noktasında insanın psikolojisine etki edecek çok değerli katkıları bulunmaktadır. Özellikle kemik iliğinden yapılan kanın bütün vücutta canlanmaya sebebiyet veriyor. Başından sonuna kadar sağlık kokan, sağlıklı ve dinç kılan ve vücuttaki bütün hücrelerin yeniden yenilenmesini sağlayan inanılmaz bir değişim var. Yani sağlığı düşünecek olsak bile, kan vermek gerçekten çok muazzam bir iş. Diğer türlü de gerçekten topluma, insanına katkı sunmak açısından da büyük bir eylemdir. Erkekler düzenli olarak üç ayda bir, kadınlar ise dört ayda bir kan bağışında bulunabilirler. Bunun süresi de 6 ay değildir. Çünkü genelde böyle bilinir. Yani erkekler yılda dört defa, kadınlar da yılda üç defa kan bağışında bulunabilirler.
Mücadele Haber: Kimler kan bağışı yapamaz?
Dr. Naif Yılmaz: Özellikle kan değeri düşük olan vatandaşlarımız, düzenli ilaç kullanan vatandaşlarımız kan bağışı yapamaz. Bu düzenli ilaç kullanan vatandaşlarımızdan tansiyon ilacını kullananlar, şeker ilacı kullananlar, depresyona bağlı ilaç kullananlar, kronik hastalığa bağlı olarak ilaç kullananlar ve vücudunda bildiği bir enfeksiyonu olan, aynı şekilde bir durumu bile var ise o süreçte vatandaşlarımızın kan vermesini pek uygun görmüyoruz. Zaten bize geldiklerinde, onların kan alımlarını gerçekleştirmiyoruz. Bu durumdaki vatandaşlarımızın eğer ilaç kullanıyorlarsa, bir hafta öncesinden ilacı terk etmeleri gerekiyor. Ancak bunu da kendi doktorlarına danışarak yapmaları gerekiyor. Uygun mudur, değil midir diye sormaları gerekmektedir.
“SİZİN ON BEŞ DAKİKANIZ, ÜÇ İNSANIMIZA ÖMÜR OLSUN”
Mücadele Haber: Son olarak eklemek istediğiniz?
Dr. Naif Yılmaz: Özellikle şu konulara vurgu yapmak istiyorum; Bugün kan verme kültürü bölgemizde, diğer batı bölgelerimizden ve Avrupa ile Amerika ülkelerine göre nispeten Diyarbakır şartlarından gerçekten düşük bir seviye. Beklediğimiz oranlar neredeyse yarı yarıya. Ben toplumumuzu bu anlamda duyarlı bir toplum olarak tanıdım ve biliyorum.Bu duyarlılığı biraz daha yaygınlaşmasını, insanların kan verme noktasında bir gün onların da başlarına gelip ihtiyaç temin edeceklerini de biliyorum. Hep söylediğim bir cümle vardır; Sizin on beş dakikanız, üç insanımıza ömür olsun.Bu güzellikleri yayalım. Toplumumuzun güzelliklere ihtiyacı bulunmaktadır. Kan farklı bir yerden üretilen bir ürün değildir. Laboratuardan üretilen marketlerden satılan bir ürün değildir ve tek kaynağı insandır. Bu duyarlılığımıza devam etmezsek, toplum olarak kaybederiz. O yüzden, herkesi bu güzel yoldan omuz omuza verip, bizi güzel bir geleceğe taşıması noktasında desteklerini vermeye davet ediyorum.
