Orhan YALÇIN
MÜCADELE- Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın, temel gıda ürünlerindeki yüzde 8’lik KDV oranının yüzde 1'e indirildiğini duyurdu duyurmasına; ancak perakende ve toptancılar indirimin uygulanmasının çok zaman alacağını söyledi. Resmi Gazeteden yayımlanıp yarın itibariyle geçerli olan söz konusu indirimin uygulanması için yüzde 8’lik KDV ile alınan ellerindeki ürünlerinin bitmesi için kendilerine belli bir süre tanınması gerektiğini belirten gıda satıcıları, aksi halde zarar edecekleri için indirime gitmeyeceklerini dile getirdiler. Yüzde 1’lik KDV’nin öncelikle ürün aldıkları firmaların uygulaması gerektiğine dikkat çeken gıda satıcıları, söz konusu indirimle birlikte temel gıda ürünleri üreten üreticilere de destek verilmemesi durumda gıda fiyatlarının yükseleceğini savundular.
Mevcut ürünler bitmeden KDV indirimi yok
Diyarbakır Merkez Sur ilçesinde hem toptancılık hem de çiftçilik yaptığını belirten 55 yaşındaki İhsan Aslan, yüzde 8 KDV ile firmalardan aldıkları mevcut ürünlerinde yüzde 1’lik KDV’yi uygulamayacaklarını söyledi. Ellerindeki ürünleri yüzde 1’lik KDV ile sattıkları durumda kendi cebinden daha fazla para çıkacağı ve bu nedenle de zarar uğrayacağını kaydeden Aslan, ancak gelen yeni temel gıda ürünlerinde söz konusu indirimi uygulayacaklarını dile getirdi.
Toptancının kendilerine yüzde 8 KDV’lik ile verdiği temel gıda ürünlerini satmak için esnaf olarak kendilerine belli bir süre verilmesi gerektiğini kaydeden Aslan, “ Bana yüzde 8 KDV ile gelen bu ürünü yüzde 1 KDV ile satarsam ben bunun üzerine para koymuş olur ve böylece zarar etmiş olurum. Benim eski malım bitecek ve ancak bana gelen yeni malda belli bir süre sonra söz konusu KDV indirimi yapabilirim yoksa Cumhurbaşkanı yaptığı açıklamayla KDV’yi yüzde 8’den yüzde 1’ indirmişim peki bu ürünü nasıl yüzde 1 ile satayım. O zaman bu ürünün farkını kim karşılayacak, o zaman cebimden çıkmış olacak” dedi.
Temel gıda ürünleri aldıkları firmanın söz konusu yüzde 1 KDV’yi uygulamadan esnaf olarak kendileri uygulamayacaklarını dile getiren Aslan, “Firma bize gönderdiği ürünlerde indirim yapıp bize ‘şu fiyata satarsanız’ dediği zaman onu yaparız. Ancak eski ürünlerimizin bitmesi için bize belli bir süre verilmeli (1-2) ya da bir sistem kurulup kardeşim sen bu malını kaça aldın, o zaman esnafa bir yardımda bulunulur ve biz de bu ürünleri satabiliriz” dedi.
Firmalardan aldıkları ürünlerin iadesi olmadığını kaydeden Aslan, iadenin ancak büyük zincir marketlerinde olabileceğini söyledi. Temel gıda ürünlerinde KDV’nin yüzde 8’den yüzde 1’e düşürülmesinin pek bir şeyi değiştiremeyeceğini, pek bir şey fark etmeyeceğini iddia eden Aslan, “Bunun maliyeti doğalgazdır, elektriktir” dedi. Elektrik ve doğalgaza yapılan zamların çekilmesi halinde söz konusu indirimin altından dahi satış yapabileceklerini belirten Aslan, ancak gıdayı üreten çiftçiye, üreticiye destek verilmesi gerektiğine vurgu yaptı. Aslan, “ Gıda ürünlerini çiftçi üretiyor. Çiftçiye mazot, gübre desteği vereceksin, çiftçiye destek vermediğin sürece bu böyle devam eder. Çünkü bu gıdaları çiftçi üretiyor. Bu ürünleri çiftçi üretiyor ve bu ürünler çiftçiden geliyor, çiftçiye satılan mazot ve gübre düşürülmeli. Yani öncelikle çiftçinin girdi maliyeti düşürülmeli yoksa bu yüzde 7’lik KDV indirimi pek bir şeyi değiştirmez. Çünkü mazot olmuş 16 lira, doğalgaz, fiyat yüksek olmuş, fabrikatör diyor elektriğe ne kadar zam gelirse ben de bunu gıdaya yansıtırım. Çift üretmezse ki çiftçi diyor artık ben gübre atamıyorum. Bak çoğu artık çiftçiliği bırakıyor. Yani ondan sonra bu gıda KDV ile olmaz. Bir ülkede önce üretim olacak. Üretimi desteklemediğin sürece gıdada böyle sıkıntılar olacak, devamlı da böyle indirim falan olamaz. Ne kadar bolluk olursa fiyatlar kendiliğinden iner. Yani çiftçi adam diyor; ben ekin ekmişim ancak gübre atamıyorum. Ne olacak? Bu ürünleri biz almazsak, fabrika toptancıya vermezse millet bu ürünleri yiyemeyecek” diye konuştu.
Bize zaman verilmeli
Sur ilçesinde gıda ürünleri satan esnaf Kutbettin Yüce de, yüzde 8’lik KDV ile aldıkları ürünlerini bitirmeden yüzde 1’lik KDV’yi uygulamayacaklarını söyledi. Ellerindeki malları yüzde 8 KDV ile aldıklarını belirten Yüce, “Temel gıda ürünlerinde yapılan yüzde 7’lik KDV indirimi mevcut ürünlerimizde geçerli olmayacak. Ellerimizdeki ürünleri aldığım yüzde 8 KDV ile satıp bitirdiğimiz zaman söz konusu indirimi, uygulayacağız yoksa bu şeklide çok zarar etmiş olacağız. Tabi ki ellerimizdeki ürünlerin bitmesi için de biz esnafa zaman gerekiyor. Bize belli bir süre verilmeli ki bu ürünleri satabilelim. Çünkü ürün aldığımız toptancının parasını nakit ödediğimiz için malın iadesi de olmuyor. O yüzden bize zaman verilmeli” dedi.
Ellerindeki mallarının bitmesi halinde yüzde 1’lik KDV ile alınan ürünlerde ancak KDV indirimi uygulayacaklarını aktaran Yüce, “Zaten bazı temel gıda ürünlerinde şimdiye kadar yüzde 1’lik KDV uygulanıyordu. KDV’nin yüzde 1’e düşmesiyle ürün biraz sayısında artış oldu. Dediğim gibi mevcut ürünlerimiz bitmeden söz konusu KDV indirimine gitmeyeceğiz.” Şeklinde konuştu.
Denetimler daha da artacak
Öte yandan Ticaret Bakanı Mehmet Muş, gıda ürünlerinde KDV'nin yüzde 8'den yüzde 1'e indirilmesi düzenlemesinin amacına ulaşması için gerekli tedbirleri aldıklarını, yarın itibariyle denetimleri daha da yoğunlaştıracaklarını açıkladı. Bakan Muş, Twitter'daki hesabından yaptığı açıklamada, "Gıda ürünlerinde KDV’nin yüzde 8’den yüzde 1'e indirilmesi düzenlemesinin amacına ulaşması için gerekli tedbirleri ivedilikle alıyoruz. 81 ilimizdeki Ticaret Müdürlüklerimize talimatımızı verdik. Pazartesi günü itibariyle denetimlerimizi daha da yoğunlaştıracağız. Yapacağımız denetimler neticesinde KDV indirimini fiyatlara yansıtmayan ve haksız fiyat artışlarıyla vatandaşlarımızı mağdur eden marketlere en ağır yaptırımları uygulayacağımızdan kamuoyunun hiçbir şüphesi olmasın" dedi.
KDV indirimi uygulanan temel gıda ürünleri listesi şöyle:
Pirinç, bulgur, nohut gibi tüm bakliyat ürünleri, su, çay, şeker, tuz, sıvı ve katı yağlar, kırmızı et, beyaz et, balık, süt, yoğurt,peynir, zeytin, yumurta, patates, soğan, biber, domates, salatalık gibi sebze ürünleri, meyveler, konserveler, turşu, salça, reçel, bal, pekmez, tahin helvası, fındık ezmesi, çikolata, lokum, bisküvi, kraker, gofret, pasta, kek, baklava, yufka, makarna, şehriye, tahıl gevreği, fındık, ceviz, Antep fıstığı, badem gibi kuruyemiş ürünleri, baharatlar, bebek mamaları.
Gıda ürünlerinde KDV oranının yüzde 8'den yüzde 1'e indirilmesi ile birlikte market fiyatlarında da indirim bekleniyor. 13 Şubat tarihli Resmi Gazete'de yayımlanan kararın ardından market zincirlerinden fiyat indirimi yapılması öngörülüyor.
