AFAD Başkanlığı koordinasyonunda ve TÜBİTAK desteğiyle hayata geçirilen proje, özellikle geçmişte çığ olaylarının yaşandığı, yaklaşık 140 haneyi etkileyen Bitlis İnönü Mahallesi'nin kuzey yamaçlarındaki riskleri ve vatandaşların tedirginliğini azaltmayı hedefliyor.
GÖZLEM İSTASYONU VE SENSÖRLER
Projenin ilk etabında, bölgenin en üst kısmına, Dideban Dağı'na bir çığ gözlem istasyonu yerleştirildi. Bu istasyona bağlı olarak 12 adet sensör kuruldu.
Ölçülen Veriler: Kar kalınlığı, toprak sıcaklığı, nem, rüzgâr yönü ve şiddeti.
Bu sensörler, topladıkları verileri mobil istasyona aktarıyor.
MOBİL İSTASYON VE KARAVAN ÖZELLİKLERİ
Başlangıçta sabit bir sistem olarak planlanan proje, teknik ekibin çalışmaları ve TÜBİTAK'ın katkılarıyla mobil istasyona dönüştürüldü. Geliştirilen özel karavan, gözlem sisteminin farklı afet bölgelerine de taşınabilmesini sağlıyor.
Özellik Açıklama
Enerji Güneş panelleriyle kendi enerjisini üretebilme. Konaklama 4 kişinin konaklayabileceği kapasite. Donanım Mutfak, modüler banyo/WC gibi yaşam alanları. Taşınabilirlik Kompakt yapısı sayesinde istenilen afet bölgesine kolayca intikal edebilme. Amaç sadece çığ değil, afetselliği olan her bölgede gözlem ve ekibin yaşam şartlarını sürdürme imkanı sağlama.
YERLİ VE MİLLİ YAZILIM
AFAD Bitlis İl Müdürü Kerem Oruk'un açıklamasına göre, gelen verilerin sağlıklı analizi için TÜBİTAK tarafından yerli ve milli bir yazılım programı geliştirildi.
Bu yazılım sayesinde analizler dışa bağımlı olmadan yerel imkanlarla yapılabilecek.
Bölgede çığ riski oluşmadan önce, kar karakteristiği analiz edilerek riskin tam olarak belirlenmesi ve önceden haber verilmesi.
İKİNCİİ ETAPTA ÖNLEM AŞAMASINA GEÇMESİ HEDEFLENİYOR
Projenin birinci fazı gözlem ve tespit aşamasını içerirken, ikinci etapta önlem aşamasına geçilmesi hedefleniyor.
Mevcut gözlem istasyonlarının (sensörlerin) sayısını artırarak, verilerin tek bir mobil istasyona taşınması planlanıyor.
Öte yandan toplanan veriler aynı zamanda AFAD Başkanlığı (Ankara) ve TÜBİTAK Marmara Araştırma Merkezi (MAM) yerleşkesinden de gözlemlenerek olası uyarı mekanizması desteklenecek.
Kerem Oruk, projenin en büyük avantajının, operatörler aracılığıyla çığ riskini önceden görüp tespit edebilmek olduğunu vurguladı.
