Diyarbakır’ın Sur ilçesinde yer alan ve beşinci Harem-i Şerif olarak kabul edilen Ulu Cami’nin giriş kapısında, yaklaşık 900 yıl öncesine ait dikkat çekici bir kitabe bulunuyor. Günümüz insanının çoğu zaman fark etmeden önünden geçtiği bu taşta, 1241 yılında alınmış tarihi bir karar bulunuyor.
Kitabe, Anadolu Selçuklu Sultanı Gıyaseddin Keyhüsrev tarafından yazdırıldı, o dönemde Amid olarak bilinen Diyarbakır’da, Hevsel Bahçeleri’nden, Mardinkapı, Urfakapı ve Diclekapı’dan alınan vergiler kaldırıldı. Gerekçe ise açık: halk için bir iyilik olması.
Taş üzerine Osmanlıca ve Arap harfleriyle kazınan metin, yalnızca bir vergi affını değil, dönemin sosyal anlayışını da yansıtıyor. Sultan, vergilerin kaldırılmasını “kalıcı bir hayat ve halk için bir iyilik” amacıyla yaptığını belirtiyor.
Kitabede şu ifadelere yer veriliyor:
“Allah’ın adıyla başlarım. Hüzünümüzü gideren Allah’a hamdolsun.
Yüce Emir Büyük Sultan Gıyaseddin (Allah onun sultanlığını kalıcı kılsın.)
Hevsel’den, Mardinkapı’dan, Urfakapı’dan, Diclekapı’dan alınan vergilerin kaldırılmasını buyurdu.
Bunu kalıcı bir hayat ve Amid halkına bir iyilik olsun diye yaptı.
Kim bu buyruğu işittiği hâlde onu değiştirirse, günahı onu değiştireceklerin boynunadır.
Kuşkusuz Allah işiten ve bilendir.
Yeryüzü ve gökler mevcut oldukça, Allah sultanın devletinin devam etmesi için yapılan bütün güzel duaları kabul etsin.
Bu iş 639 (1241) yılında gerçekleşti.
Peygamber Hz. Muhammed’e salât olsun.”
Ulu Camii’nin taş duvarına kazınan bu yazı, sadece geçmişten kalan bir hatıra değil; adaletin, yöneticinin halkına karşı sorumluluğunun ve kalıcı iyiliğin bir simgesi olarak öne çıkıyor.
