Diyarbakır’da, Dicle, Hani ve Eğil ilçelerini bağlayan üçgende yer alan Terkan (Têrxan) bölgesinde 5 asırdır devam eden kamçı şenliklerinde bu yıl da yapılamaya hazırlanıyor. Bölgede yıllardır yapılan ve kültürel bir gelenek haline getirilen kamçı oyununda gruplara ayrılan gençler birbirini kanatıncaya kadar kırbaçlarken, son dönemlerde oyuna tepkiler de geliyor.
BİNLERCE YILLIK BİR GEÇMİŞE SAHİP
Festival havasında geçen bu etkinliklerin hasadın bereketli geçmesi için düzenlendiği belirtilse de kesin bir bilgi yok. Köylüler, bu ritüelin 600 yıllık bir geçmişi olduğunu söylüyor ve bu kültür Terkan bölgesinde yüzlerce yıldır var ve devam ediyor. Her yıl şenlikler 15 Mayıs'ta başlıyor ve 25 Mayıs'a kadar devam ediyor. Kamçılar urgandan veya bez parçalarını örmek suretiyle yapılıyor. Birçok ilden yerel halk bu şenlikleri izlemek için köylerine dönüyor. Kamçı oyunu Terkan'ın 10'dan fazla köyünde oynanmaktadır.
KURALLARIYLA OYNANAN BİR OYUN
Her yıl geleneksel haline gelen kamçı oyunu için köylüler büyük bir hazırlık yapar. Bezlerin örgü haline getirilmesiyle yapılan kamçılar ile oynanan oyunda önce çocuklar, daha sonra ise yetişkinler oynar. Oyunda belirlenen kişiler hakemlik yaparken, oyunun en önemli kuralı ise ortaya çıkan kısa zayıf birinin karşısına güçlü biri çıkmaz veya kısa olan birinin karşısına uzun kimse çıkmaz. Ortaya çıkan kişinin rakibi, fiziki olarak ona eşit olan biri olur. Oyunun asıl önemli kuralı, kafa ve yüze vurulmamasıdır. Şenliğe katılan gençler vücudunun üst bölümü çıplak olacak şekilde giyiniyor ve tüm güçleriyle birbirlerini kırbaçlıyorlar. Kırbaçlarının sesi izleyicilere kadar ulaşıyor. Bu kırbaçlama hali birbirlerinin sırtlarını kan içerisinde bırakıncaya kadar devam ediyor. Kırbaç dövüşünde onlarca kişi sırasını beklerken, yüzlerce kişi de birbirini acımazsızca kamçılayanları izliyor. Dışarıdan şiddet olarak görülen oyunu ise, bölge insanı spor olarak yıllarca devam ettirmektedir.
KAMÇI FESTİVALİNİN TARİHİ BELLİ OLDU
Diyarbakır’da Kürtlerin vazgeçilmez beş asırlık geleneksel Terkan Kamçı Festivali her yıl olduğu gibi bu yıl da kutlanacak. Yine festival ve panayır havasında geçeceği düşünülen etkinlik, 30 Mayıs'ta start alacak.
KAMÇI OYUNUNA TEPKİ: “SONLANDIRILSIN…”
Öte yandan Terkan bölgesinin vazgeçilmez etkinliği ve geleneği olan kamçı oyununa ilgi olduğu kadar tepki de geliyor. Son yıllarda özellikle sosyal medyada oyunu ilk kez gören ve izleyen birçok kişi, oyunun şiddetinden şikayet ederek, geleneğin sonlandırması çağrısında bulunuyor.
