Çınar ilçesi günümüzde Diyarbakır -Mardin yolu üzerinde, Diyarbakır'a 20 kilometre mesafededir. 23 Haziran 1937 tarihli Resmî Gazetede yayınlanan kanunla merkezi “ Melkiş ” olmak üzere Çınar ilçesi kurulmuştur.
ÇINAR, DİYARBAKIR’IN BİR KÖYÜYDÜ
Cumhuriyetin ilk yıllarında Diyarbakır merkeze bağlı büyük bir köy olan Çınar, 23 Haziran 1937 yılında bağımsız ilçe haline gelmiştir. Önceleri adı "Melkis" olup merkezi daha sonra "Hanakpınar" mahallesi yakınlarına taşınan ilçenin, 1937'den önce adı "Akpınar" ve "Hanakpınar" olarak bilinmekteydi.
ÇINAR’IN KÖYLERİ VE KÜRTÇE İSİMLERİ
Çınar’a bağlı birçok köy/ mahalle bulunmaktadır. Bu mahallelerin birçoğunun Kürtçe ismi de yerel halk arasında bilinmektedir.
İşte Çınar’ bağlı köylerin Kürtçe isimleri:
1) Ağaçsever Mahallesi -Botıkan
2) Akçomak Mahallesi -Barbaru
3) Aktepe Mahallesi - Aktepe
4) Alabaş Mahallesi -Alabaş
5) Alancık Mahallesi -Koğan/Küxan
6) Altınakar Mahallesi -Altunakar
7) Arafat Mahallesi -Arafat
8) Aşağı Mollaali Mahallesi -Molalli
9) Aşağıkonak Mahallesi -Xanik
10) Avdalı Mahallesi –Bîranbazin
11) Ayveri Mahallesi -Gökviran
12) Bağacık Mahallesi -Bağacık
13) Ballıbaba Mahallesi -Lüğüs
14) Başaklı Mahallesi -Hücceti
15) Başalan Mahallesi -Serikliyan
16) Bayırkonağı Mahallesi -Navro
17) Belenli Mahallesi -Ömerağa/Ömeran
18) Bellitaş Mahallesi -Xeraba Sitil
19) Beneklitaş Mahallesi -Kelediz
20) Beşpınar Mahallesi -Beşpınar
21 Bilmece Mahallesi -Gelbaran /Gülbaran
22) Bira mehmet ağa Mahallesi -Mehemeağa
23) Boğazören Mahallesi -Xarabe Beko
24) Bozçalı Mahallesi - Dikini+Mollapolat
25) Bulutçeker Mahallesi -Kobik
26) Cumhuriyet Mahallesi -Cumhuriyet
27) Çakırkaya Mahallesi -Delgur
28) Çakırtutmaz Mahallesi -Mezrik
29) Çataltarla Mahallesi -Bınamı
30) Çatmadal Mahallesi -Çatmadal
31) Çeltikaltı Mahallesi -Kübeyşi
32) Çınarköy Mahallesi -ÇINAR
33) Çömçeli Mahallesi -Husikan/Giregevir
34) Çukurbaşı Mahallesi -Rubar
35) Demirölçek Mahallesi -Kale-i Zerzevan
36) Dikmencik Mahallesi -Kırkat/Harapkürt
37) Dişlibaşak Mahallesi /Dişlibaşak
38) Düğrük Mahallesi -Düğrük
39) Düzova Mahallesi -Qerhêta
40) Ekinveren Mahallesi -Baxtirî
41) Eski Mahallesi -eskimahale
42 Fatih Mahallesi -Fatih
43 Filizören Mahallesi -Herzemi
44) Gazi Mahallesi -Gazi
45) Göktepe Mahallesi -Göktepe
46) Görece Mahallesi -Görece
47) Gümüştaş Mahallesi -Kirecini
48) Gürses Mahallesi - Davudi
49) Halıören Mahallesi -Xalıviran
50) Halkapınar Mahallesi –Mübarekin51) Harabe mahallesi -Haraba
52) Hasköy Mahallesi -Hasköy
53) Höyükdibi Mahallesi - Melkiş
54) İnanöz Mahallesi -Kefri
55) İncirtepe Mahallesi -Tell Arab
56) Karababa Mahallesi -Geli
57) Karabudak Mahallesi -Sipyak
58) Karaçevre Mahallesi -Having
59) Karalar Mahallesi -Karaali
60) Karasungur Mahallesi -Şahinan
61) Kazıktepe Mahallesi -Kazıktepe
62 Kılıçkaya Mahallesi -Kerrik/Girik
63) Kırkağaç Mahallesi -Kırağaç
64) Köksalan Mahallesi -Toy
65) Kubacık Mahallesi -Kubacık
66) Kuruyazı Mahallesi -Caferik
67) Kutluk Mahallesi -Qetin/Kıtın
68) Kuyuluhöyük Mahallesi -Herbelü
69) Kürekli Mahallesi -Kanisipi
70) Leblebitaş Mahallesi -Çepniyan
71) Meydanköy Mahallesi -Şorşup
72) Muratcık Mahallesi -Pornak
739 Ortaşar Mahallesi -Elvendi
74) Ovabağ Mahallesi -Kılvan
75) Öncülü Mahallesi -Xıtmiran
76) Özgider Mahallesi -Özgider
77) Özyar Mahallesi -Hatuni
78) Pembeviran Mahallesi -Kormişeviran
79) Selyazı Mahallesi -Meşitik
809 Sevindik Mahallesi -Xacitan
819 Sırımkeser Mahallesi -Xorxorik
82) Soğansuyu Mahallesi -Kuştiyan
83) Solmaz Mahallesi -Nive
84) Sürendal Mahallesi -Celıkan
85) Şekerören Mahallesi -Şekerviran
869 Şeyhçoban Mahallesi -Şeyxçoban
87) Şükürlü Mahallesi -Şikeftan
88) Taşhelvası Mahallesi -Bedürlü/Bedro
89) Tekkaynak Mahallesi -Tekkaynak
90) Tilver Mahallesi -Gürco/Kürco
91) Toraman Mahallesi -Hamrani/Hemrani
92) Yaprakbaşı Mahallesi -Barê
93) Yarımkaş Mahallesi -Kânipanik
94) Yazçiçeği Mahallesi -Herberû
95) Yeni Mahallesi -Yeni
96) Yeşil Mahallesi -Yeşil
97) Yeşilbağ Mahallesi -Yeşilbağ
98) Yeşiltaş Mahallesi -Kurgun
99) Yıllarca Mahallesi -Yıllarca
100) Yukarıortaören Mahallesi Ortaviran
101) Yuvacık Mahallesi -Yuvacık
