Diyarbakır’ın coğrafik olarak en uzak ilçe konumunda olan Kulp, hem doğal güzellikleri hem de tarihi zenginlikleriyle dikkat çekiyor. Kırsal yaşamın hakim olduğu Kulp, doğal besinler, tarihi kaleler ve eşsiz kültürüyle keşfedilmeyi bekliyor.
DİYARBAKIR’IN EN UZAK İLÇESİ: KULP
Kulp, Diyarbakır’ın en uzak ilçesi olmasının yanı sıra, tarihi boyunca birçok medeniyete ev sahipliği yapmıştır. Sümerler, Urartular, Medler ve Osmanlılar gibi çeşitli uygarlıkların izlerini taşıyan bu bölge, aynı zamanda Ermeni, Roma ve İslam kültürlerinin etkilerini de yansıtır. Kâfurum Kalesi, Kanikan Mağaraları ve İmamı Gazali Türbesi gibi tarihi eserler, ilçenin zengin mirasını ortaya koyar.
KULP’UN ESKİ ADI VE ANLAMI
Volkanik ve sarp bir arazi üzerine kurulmuş olan Kulp’un eski adı "Baş Kale" anlamına gelen "Pasur"dur. Kulp adını ise bölgeye egemen olan Kulpo adlı bir derebeyinden aldığı düşünülmektedir. Kulp’ta kırmızı renkli 'terra rosa' olarak da bilinen toprak türü ve ilçenin dağ eteğinin üzerinde olması sebebiyle Peya Sor (Pasûr) ismiyle anıldığı kabul görür. Kulp, geçmişte Muş vilayetine bağlı kalmış, 1927 yılına dek Lice sancağına bağlı bir bucak iken, aynı yıl ilçe haline gelmiştir. 20 Mart 2021 tarihinde Resmî Gazetede yayımlanan Cumhurbaşkanı Kararı sonucunda ilçenin bazı bölümleri Muş'a bağlanmıştır.
KULP’UN KÖYLERİ VE KÜRTÇE İSİMLERİ
KULP’A bağlı birçok köy/ mahalle bulunmaktadır. Bu mahallelerin birçoğunun Kürtçe ismi de yerel halk arasında bilinmektedir.
İşte Kulp’a bağlı köylerin Kürtçe- Türkçe isimleri:
1) Ağıllı -Gomak
2) Akdoruk- Gagvas
3) Akbulak - Kemika
4) Akçasır- Akçasır
5) Alaca- Nedera
6) Argün- Şirnas
7) Aygün- Mehmetkan
8) Ayhanköy- Bahamdan
9) Ağaçkorur - Beyrok
10) Bağcılar- Hacana
11) Baloğlu - Dümülyan
12) Barin- Barın
13) Başbuğ- Reşşikan
14) Bayır- Maladindere
15) Çağlayan- Zara
16) Çukurca- Çırrık
17) Demirli- Temiran-ı Kebir
18) Düzce- Malabaze
19) Dolun- Arkatın
20) Elmalı Deyas
21) Güleç- Savuşa
22) Güllük- Kokan
23) Hamzalı- Şexhamza
24) İslamköy -Kuye
25) İnkaya- Kanika
26) Narlıca- Tiyaks
27) Kamaşlı- Zıllek
28) Karaağaç- Benin
29) Karabulak -Nerçik
30) Karpuzlu -Herta
31) Kara orman- Kerran
32) Konuklu- Duderya
33) Kaynakköy -Xuruç
34) Kayacık- İnikan
35) Kayahan -Xweşşika
36 Kurudere Kerrika
37) Özbek -Şexbuba
38) Saltuk köy -Malamelke
39) Temran- Temiran-ı Sağır
40) Taşköprü- Goderne
41) Tuzla- Xerzika
42) Uygur- Havinge
43) Uzunova -Cumar
44) Ünal -Şerefka
45) Üçkuyu -Araşka
46) Yuvacık -Helin
47) Yakıt- Akıka
48) Yayık -Havre
49) Yaylak- Eskar
50) Zeyrek- Seyrek
51) Salkımlı F-ırke
52) Koçkar- Totana
