Tarihi 12 bin yılı aşan Diyarbakır, yalnızca Türkiye’nin değil, dünyanın en önemli kültür ve medeniyet merkezlerinden biri olma özelliğini taşıyor. Ergani’den Lice’ye, Ulu Camii’nden Malabadi Köprüsü’ne kadar bu kadim şehirde, insanlık tarihine yön veren birçok iz bulunuyor. Diyarbakır, Mezopotamya’nın verimli topraklarında yer alması nedeniyle, dünyada ilk yerleşik hayatın başladığı bölgelerden biri olarak kabul ediliyor. Ergani ilçesinde bulunan Çayönü Tepesi, insanların avcılık-toplayıcılıktan yerleşik yaşama geçtiği ilk alanlardan biri olarak bilimsel verilerle destekleniyor.
İNANÇLARIN, BİLİMİN VE MEDENİYETİN KESİŞİM NOKTASI
İslam dünyası açısından da Diyarbakır’ın ayrı bir yeri vardır. Rivayetlere göre, Hz. Muhammed’in Miraç’a çıkarken Diyarbakır halkı için dua ettiği, Hz. Yunus’un da bu şehir için hayır duasında bulunduğu ifade ediliyor. İslam dünyasında 5. Harem’i Şerif olarak bilinen Diyarbakır Ulu Cami’den dolayı, kutsal şehir olarak kabul edilirken, kentte kabirleri bilinen 27 sahabe ile Hz. Süleyman Camii de dikkat çekiyor. Bu camii, bahçesinde 27 sahabenin mezarının bulunduğu tek camii olma özelliği taşıyor.
EL-CEZERİ’NİN İZİNDE DİYARBAKIR
Diyarbakır sadece inanç ve kültürle değil, bilimle de iç içe geçmiş bir şehir. Dünyanın ilk robotunu yapan bilim insanı El-Cezeri, çalışmalarını burada gerçekleştirmiş ve icatlarının, Leonardo da Vinci dahil birçok bilim insanına ilham verdiği düşünülüyor.
TARİH, KÜLTÜR, TURİZM VE GASTRONOMİ BİR ARADA
Kadim kent Diyarbakır'ın diğer bir özelliği, şehrin buram buram tarih kokan dokusu olurken, surlarla çevrili kent merkezini her karış toprağı da farklı medeniyet ve toplumların izini taşıyor. Ayrıca Suriçi’nde yer alan Hevsel Bahçeleri, Dört Ayaklı Minare, Hasan Paşa Hanı, İçkale ve Ulu Cami gibi atalarımızdan geriye kalan tarihi miraslar ise medeniyetlere beşiklik eden Diyarbakır’ın tarihi ve kültürel açıdan ne kadar zengin bir geçmişe sahip olduğunu ziyaretçilerin gözleri önüne seriyor. Bilinmeyen başka bir özellik olan gastronomi zenginliği ise kente gelen yerli ve yabancı turistleri sokak lezzetlerini keşfetmesiyle daha çok tanınıyor. Bu lezzetler arasında, Ciğer Kebabı, Meftune, Mumbar Dolması, Patlıcan Dizme, Cartlak Kebabı, Kaburga Dolması, Çiğ Köfte, İçli Köfte, Kuzu Tandır gibi daha ismini sayamayacağımız yöresel yemek ve sokak lezzetleriyle ön plana çıkıyor.
Öte yandan, tüm bu özellikleriyle Diyarbakır; medeniyetlerin buluştuğu, inançların harmanlandığı, bilim ve sanatın yeşerdiği bir merkez olmaya devam ediyor. Tarihi değerleriyle sadece bir şehir değil, adeta yaşayan bir açık hava müzesi olan Diyarbakır, geçmişin izlerini bugüne taşıyan en özel kentlerden biri olma özelliğini sürdürüyor.
