1938 yılı Kasım ayında Diyarbakır’da Kürt bir baba ve Ermeni bir anneden dünyaya gelen Ayşe Şan, halk arasında “Taçsız-Tahtsız Kraliçe” olarak anıldı. Zorlu bir sanat hayatı yaşayan Ayşe Şan, tüm engellere rağmen sesini duyurmayı başardı ve efsaneleşti.
YASAKLARA MEYDAN OKUYAN PLAK
Ayşe Şan'ın sanat yolculuğu, o dönemki Kürtçe üzerindeki baskılar nedeniyle zorluydu. Sanatını icra edemediği ve yapımcıların risk almaktan kaçındığı bu dönemde, İstanbullu Yahudi yapımcı Albert Mesulum Ayşe Şan'ın yeteneğini fark etti. Bütün riskleri göze alarak Ayşe Şan'ın ilk plağını yayınladı. Hukuki sorun yaşamamak için bu plağa iki Kürtçe ve iki Türkçe şarkı koydu. Kısa sürede büyük bir başarı yakalayan bu plak, aynı zamanda Türkiye'deki ilk Kürtçe kayıt olması sebebiyle büyük önem taşıyor.
Öte yandan bu başarının ardından birçok albüm çıkaran Ayşe Şan'ın eserleri, 1971 askeri darbesiyle birlikte yasaklandı. Üç yıl boyunca Almanya'da yaşamak zorunda kalan sanatçının şarkıları, Erivan ve Bağdat radyoları aracılığıyla tüm dünyaya ulaştı. Ayşe Şan, bu sayede diğer ülkelerdeki Kürt diasporalarına sesini duyurdu ve dünya çapında tanınan bir sanatçı haline geldi.
UNUTULMAZ ESERLER BIRAKTI
Muhteşem yeteneği ve cesaretiyle milyonlarca insanın gönlünde taht kuran Ayşe Şan, Avrupa ve Kafkasya'daki Kürt diasporaları arasında da büyük bir sevgi ve saygı gördü. En bilinen eserleri arasında "Dilo ez bimrim dilo heyran", "Ava Çemê Mûradê" ve "Salana Salana Diçe Ser Avê" gibi şarkılar yer aldı.
1996 yılında hayatını kaybeden Ayşe Şan, hala Kürt müziğinin en güçlü ve unutulmaz seslerinden biri olarak anılıyor.
MEZARI 29 YIL SONRA DİYARBAKIR’DA
Kürt müziğinin efsanevi ismi Ayşe Şan, vefatının ardından 29 yıl sonra vasiyeti gereği memleketi Diyarbakır’da toprağa verildi. 1996 yılında İzmir’de yaşamını yitiren sanatçının naaşı, Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi'nin organizatörlüğünde Yeniköy Mezarlığı’nda düzenlenen törenle defnedildi.
