Anadolu toprakları yüzyıllar boyunca birçok uygarlığa ev sahipliği yapan Diyarbakır’da geçmişten günümüze ulaşan çok sayıda cami, tapınak, kilise ve çeşitli yapılar bulunuyor. Bu yapılardan biri de merkez Sur ilçesinde bulunan ve her gün onlarca kişi tarafından ziyaret edilen tarihi Ulu Camii. Yüzyıllardır varlığını sürdüren tarihi Ulu Cami’nin günümüze ulaşana çok sayıda fotoğrafı bulunurken, caminin Cumhuriyet dönemine ait olduğu düşünülen bir fotoğrafı da ilk kez ortaya çıktı.
Ulu Cami/ Günümüz
KİLİSEDEN CAMİYE ÇEVRİLEN BİR YAPI: DİYARBAKIR ULU CAMİİ
Diyarbakır Ulu Camii, Anadolu’nun en eski camilerindendir. Yapım tarihi kesin olarak bilinmeyen Camii, MS 639 yılında Hz. Ömer döneminde şehrin fethinden sonra kentin en büyük kilisesi olan Mar Toma Kilisesi’nin camiye çevrilmesi ile oluşturulmuştur. Şam Emeviye Cami’nin Anadolu’ya yansıması olarak da yorumlanan Diyarbakır Ulu Cami, İslam aleminin 5. Harem-i Şerifi olarak kabul edilmektedir. Ayrıca Camide sibernetiğin babası olarak kabul edilen ünlü bilgin El Cezeri'nin yaptığı güneş saati bulunmaktadır. Değişik dönemlerde birçok kez onarım ve eklentilerle bugünkü şeklini almıştır.
ULU CAMİNİN İLK KEZ ORTAYA ÇIKAN FOTOĞRAFI
Diyarbakır’ın tarihi zenginlikleri arasındaki önemli bir yapı olan tarihi Ulu Cami, ilk kez ortaya çıkan görüntüleriyle dikkatleri üzerine çekti. Diyarbakır’ın merkez ilçesi Sur’da yer alan ve yüzyıllardır ayakta kalan tarihi caminin dış mekânına ait ilk kez ortaya çıkan fotoğraf ise dikkat çekti. Cumhuriyet dönemine ait olduğu düşünülen fotoğrafta, günümüzde binaların yer aldığı kuzey ön kısmının eskiden bir yeşil park olduğu görülüyor. Ancak günümüzde bu ağaçlara ait bir ize rastlanmazken, ağaçların kim ya da kimler tarafından kesildiği de bilinmemektedir.
İşte tarihi Ulu Cami’ye ait o görüntüler:
