Diyarbakır, sadece tarihi surları ve karpuzlarıyla değil, aynı zamanda 500 yıllık köklü bir geçmişe sahip güvercin yetiştiriciliği kültürüyle de öne çıkıyor. Halk arasında "Boran" olarak da bilinen güvercinler, kentte bir hobi olmanın ötesine geçerek, kültürel ve ekonomik yaşamın önemli bir parçası haline gelmiş.
DİYARBAKIR KARPUZUNUN SIRRI: GÜVERCİN GÜBRESİ
Güvercinlerin Diyarbakır için en büyük ekonomik katkılarından biri, ünlü Diyarbakır karpuzunun yetiştirilmesinde kullanılan gübreleridir. Bu gübrelerin, karpuzların devasa boyutlara ulaşmasında kilit bir rol oynadığı biliniyor. Bu özel gübrenin toplanması için "boranhane" adı verilen özel yapılar inşa edilmiş. Silvan yolu üzerindeki Tilelo Köyü'nde bulunan boranhane, bu yapıların en güzel örneklerinden biri olarak gösteriliyor.
SANAT, EDEBİYAT VE SOSYAL YAŞAMIN MERKEZİNDE
Güvercin kültürü, şehrin sanat ve edebiyatına da ilham kaynağı olmuş. Nur Burcu'nda güvercin figürlerinin taşlara işlenmesi, bu kültürün mimariye yansımasını gösteriyor. Ayrıca, pek çok Kürt destan ve masalında güvercinler önemli bir yer tutuyor.
Örneğin, Memê Alan Destanı'nda perilerin güvercin kılığına girerek olayların akışını değiştirmesi, güvercinlere atfedilen mistik anlamı ortaya koyuyor.
Öte yandan günümüzde ise bu kültür, özellikle Bağlar ilçesindeki kahvehanelerde yaşatılıyor. "Taklacı Güvercinleri Sevenler Çay Evi" gibi mekanlarda güvercin yetiştiricileri bir araya gelerek kendi aralarında yarışmalar düzenliyor. Bu durum, güvercin yetiştiriciliğinin Diyarbakır'da hala canlı ve önemli bir sosyal aktivite olduğunu gösteriyor.