Diyarbakır Kent Dokusunun Osmanlı Dönemindeki Gelişimi-10

 

Camii ve Mescidler

Defterdar Ahmet Paşa'nın yaptırdığı

Defterdar (Ragıbiye) Camii (1594); yine

kentin sol alt / güney kanadında, Süleyman

Nazif Mahallesi Defterdar Sokak'ta,

Melek Ahmed Paşa Caddesi'nin

hemen güney yakasındadır. Diyarbakır'da

fevkanî tarzda yapılmış en önemli yapı

olan Melek Ahmed Paşa Camii'nden

sonra, aynı özelliği taşıyan ikinci yapıdır.

Yapım yılları kesin olarak bilinmeyen

16. yüzyıl mescitleri irdelendiğinde,

Molla Bahaddin (Kozlu Camii), Kavvas-

ı Sağîr ve Salos Mescitleri'nin Dağkapı-

Mardin kapı ana yol aksı güzergahında,

kuzeyden güneye doğru sıralandıkları

görülmektedir. Söz konusu diziliş,

16. yüzyılda bu yol hattının ne kadar

yoğun kullanıldığının ve aynı zamanda

yöredeki yerleşim alanlarının sık olduğunun

bir göstergesidir.

Kozlu Mahallesi'nde İzzet Paşa caddesinin

kuzeyinde yer alan Molla Bahaddin

Mescidi (Kozlu Camii), kentin

sağ üst / kuzey kanadında, surlara ve

İçkale'ye yakın konumlandırılmıştır. Küçük

Kavas Mahallesi'nde bulunan Kavvas-

ı Sağîr Mescidi kentin sağ alt /

güney kanadında Melek Ahmed Caddesi'nin

Balıkçılarbaşı-Yeni Kapı bölümünün

güneyinde, Şeyh Matar Camisi

yakınlarındadır. Salos Mescidi ise Gazi

caddesi üzerinde, Deliller Hanı'nın kuzey

tarafındadır.

Çağaloğlu Mescidi ise kentin sol alt

/ güney kanadında Ali Paşa Cami yakınlarındadır.

Ali Paşa ile Hoca Ahmed

mahalleleri arasında, aynı adı taşıyan

mahallede, Turistik cadde üzerindedir.