Diyarbakır Kent Dokusunun Osmanlı Dönemindeki Gelişimi-10
Camii ve Mescidler
Defterdar Ahmet Paşa'nın yaptırdığı
Defterdar (Ragıbiye) Camii (1594); yine
kentin sol alt / güney kanadında, Süleyman
Nazif Mahallesi Defterdar Sokak'ta,
Melek Ahmed Paşa Caddesi'nin
hemen güney yakasındadır. Diyarbakır'da
fevkanî tarzda yapılmış en önemli yapı
olan Melek Ahmed Paşa Camii'nden
sonra, aynı özelliği taşıyan ikinci yapıdır.
Yapım yılları kesin olarak bilinmeyen
16. yüzyıl mescitleri irdelendiğinde,
Molla Bahaddin (Kozlu Camii), Kavvas-
ı Sağîr ve Salos Mescitleri'nin Dağkapı-
Mardin kapı ana yol aksı güzergahında,
kuzeyden güneye doğru sıralandıkları
görülmektedir. Söz konusu diziliş,
16. yüzyılda bu yol hattının ne kadar
yoğun kullanıldığının ve aynı zamanda
yöredeki yerleşim alanlarının sık olduğunun
bir göstergesidir.
Kozlu Mahallesi'nde İzzet Paşa caddesinin
kuzeyinde yer alan Molla Bahaddin
Mescidi (Kozlu Camii), kentin
sağ üst / kuzey kanadında, surlara ve
İçkale'ye yakın konumlandırılmıştır. Küçük
Kavas Mahallesi'nde bulunan Kavvas-
ı Sağîr Mescidi kentin sağ alt /
güney kanadında Melek Ahmed Caddesi'nin
Balıkçılarbaşı-Yeni Kapı bölümünün
güneyinde, Şeyh Matar Camisi
yakınlarındadır. Salos Mescidi ise Gazi
caddesi üzerinde, Deliller Hanı'nın kuzey
tarafındadır.
Çağaloğlu Mescidi ise kentin sol alt
/ güney kanadında Ali Paşa Cami yakınlarındadır.
Ali Paşa ile Hoca Ahmed
mahalleleri arasında, aynı adı taşıyan
mahallede, Turistik cadde üzerindedir.