Güneydoğu’da toplumsal cinsiyet düzeni-27
Çalıma Yaşamı
Kadınların ev içinde veya dışında ücretli çalışmaları,
bir yandan toplumsal denetimle, diğer yandan
kişisel güçlenme ile ilişkili bir konudur.
Kadınlar ücretli çalışmaya katıldıklarında, bu
onların aile içindeki konumlarını etkiliyor, kişisel
güçlerini ve güvenlerini arttırıyor. Diğer yandan,
bu çalıma, kadınların ev içinde üstlendikleri rollerde
bir değişim olmadığı sürece, onların daha fazla
yıpranmalarına, kendilerine zaman ayıramamalarına
da neden oluyor (Sancar vd. 2006:77).
Bölgede yapılmış çalışmalarda kadının çalıma
yaşamındaki konumuna ilişkin verilen cevaplarda
büyük oranda (80) eşini “ev hanımı” olarak tanımlayan
hane halkı reislerinin ancak 17,8’lik
bir kesimi eşini tarım işçisi olarak tanımlamıştır.
Oysa yörede kadınlar tarımsal üretimim her aşamasında,
hayvan bakımı ve yetiştiriciliğinde aktiftir.
Hane reislerinin 22’sinin eşinin, erkek emeğinin
yoğun olarak kullanıldığı ekim işinde de çalışması
bunun küçük bir örneğidir. Derinlemesine görüşmelerde,
kadınların tarlada çalıştıkları fakat emekleri
karşılığı kendilerine ait bir gelir elde etmedikleri
ortaya çıkmıştır (Bayram vd. 1998:28).
Bölgede gerçekleştirilmiş bir diğer çalışmada
da, kadının eşini yaşam arkadaşı olarak niteleyen
çok düşük bir oranda (9,2) kalmasına karılık,
geleneksel rol ve statüsünü öne çıkaranların (85)
çoğunluğu oluşturduğu görülmüştür. Bölgede, egemen
eğilimle, kadının çalışmasının ev ya da aile
iletmesiyle sınırlı kaldığı ve aile dışında çalışanların
yalnızca kente özgü olmak üzere eler evreninde
2, kent evreninde 4,9 düzeyini aşmadığı bilinmektedir
