Din-Mitoloji ilişkisinde Mitolojinin Din Üzerindeki Etkisi-38
Mevlitlerin Şeyhleri Algılamadaki Etkisi
Mevlit konusuna giriş yaparken, mevlidin bazı
özellikleri nedeniyle mitos olarak algılanabileceği
belirtilmişti. Mevlit, içerdiği rivayetler ve uygulanma
şekli ile dini algılama şeklinin ortaya çıkmasına
neden olduğu mitoslara örnek oluşturmasının yanında
burada da görüleceği gibi yeni mitosların
ortaya çıkmasına etki etmektedir.
Bu bağlamda mevlitlerde Hz Peygamber’in
beşerüstü olarak tasvir edilmesi kendisiyle sınırlı
kalmadığı, Hz Peygamber’in yanı sıra tüm öncü
şahsiyetler etrafında olduğu görülmektedir. Yörede
anlatılan cenknamelerde tasvir edilen sahabe modelinde
de bu algılama şekli görülmektedir. İnsanüstü
bir güçle donatılan sahabeler, kendilerinden
kat kat güçlü düsşmanlarla savaşmakta, bir çığlığıyla
düşmanın kalbine korku salan Hz Ali ve diğer sahabeler
birer ölüm makinesi olarak görülmektedirler.
İnsanın tabiatından gelen mitik özelliğinin sonucu
olarak ortaya çıkan bu tutum peygamber ve sahabelerle
sınırlı kalmamakta, İslam âlimi, şeyh vb
şahısların da mitolojik özellikler kazanmasına
neden olmaktadır.