Diyarbakır Kent Dokusunun Osmanlı Dönemindeki Gelişimi-24
Seyyahların İzlenimleri
Gertrude Lowthian Bell, kent dokusu hakkında;
eski şehir planları doğrultusunda, Diyarbekir'in
birbirini dik kesen ve kentin dört kapısına ulaşmayı
sağlayan iki ana yolun kentin kuruluşu kadar eski
olabileceği yorumunda bulunmuştur. Şehri alelacele
gezen Gertrude Lowthian Bell, kentin bünyesinde
barındırdığı hazinelerin halen yeterince keşfedilmediği
kanısına varmıştır.
Anadolu kentinin, Avrupa kentleri gibi anıtsal
bir görünümü olmadığı; örneğin anıtsal bir caminin
bile, Gotik tarzdaki bir kilise kadar kendini belli
etme kaygısı taşımadığı ifade edilmektedir. Dr.
Lamec Saad, Diyarbakır'ın uzaktan çok güzel göründüğünü,
evlerin birbirine çok bitişik ve karanlık,
sokakların çok dar ve eciş-bücüş ama çarşı sokaklarının
oldukça geniş olduğunu söyleyerek, bu
spontan, organik büyümenin sonuçlarına değinmektedir.