Diyarbakır Kent Dokusunun Osmanlı Dönemindeki Gelişimi-28
Seyyahların Dilinden
Kente gelen seyyahlar da, kentin fiziki ve
sosyal dokusu hakkındaki izlenimlerini kendi üslup
ve algılarına göre subjektif ve farklı şekillerde
ortaya koymuştur. Ancak hepsinin birleştiği ortak
nokta, kentin Dicle Nehri'nin sağ yakasındaki
yüksek bir bazalt plato üzerinde konumlanmış olduğudur.
Seyyahların hemen hemen hepsi de,
kentin dış ve iç kalesi ile kapılarından ve kentteki
çoğu yapının ana malzemesi olan bazalt taşından
bahsetmiştir. Seyyahların bazılarına göre; surlar,
kente ihtişamlı bir görünüm katmakta ve olağanüstü
bir savunma mekanizması sunmaktadır. Ancak diğerlerine
göre; kentin hava sirkülasyonunu engellediğinden,
sağlıksız bir ortama neden olmaktadır.
Seyyahlar kentin görünümünü, yine subjektif
olarak vermişler ve kenti iyi, büyük, güzel, görkemli,
kötü, kasvetli, iç karartıcı şeklinde çeşitli sıfatlarla
nitelendirip, özelliklerini sıralayarak kent görünümü
hakkında ayrıntılı bilgiler sunmuştur.