Güneydoğu’da Toplumsal Cinsiyet Düzeni-1
Toplumsal olarak kurulan toplumsal cinsiyet,
kadın ve erkeğin toplum içindeki statüsü ve
bunlara uygun rollerini de belirler. Bir toplum
içinde kadın ve erkeğin özel ve/veya kamusal
alanda nerede duracağı, toplumsal hayata ne oranda
katılacağı ve nasıl temsil edileceğini toplumsal
cinsiyet rejimi belirler.
Bu çalışmada ataerkil bir cinsiyet düzeninin
egemen olduğu Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde,
cinsiyet rejiminin somut ilişkiler içinde nasıl göründüğü,
bu ilişkilerin barındırdığı iktidar mekanizmalarıyla,
kadınlarla erkeklerin bu mekanizmalar
içindeki yerleri analiz edilmektedir.
Özetle bölgede, kadın cinselliği ve bedeni üzerinde,
bölge kültürel yapısına göre etkilenen bir
toplumsal cinsiyet düzeni ve buna uygun çeşitli
mekanizmaların olduğu görülmektedir. Kadınların
daha çok aşiret ya da topluma uygun davrandığı
erkek egemen bir anlayışı ve tutum bölgede geleneklerden
törelere, toplumsal ve bireysel davranışlara
kadar geni bir alanda yansıma bulmaktadır.
Anahtar Kelimeler: Toplumsal cinsiyet, cinsiyet
rolleri, ataerkil sistem, onur ve utanç, soy kuramı,
akrabalık.
