Mezopotamya ve tarih-12

Mezopotamya ve tarih-12

 

Bizans-Sâsâni savaşları

Bahsettiğimiz bir diğer kronik olan Edessa

kroniğinde ise müellif, bu şehirde ve çevresinde

gerçekleşen önemli olayları kısa bir şekilde not

etmiştir. Hacim olarak küçük bir eser olsa da,

Urfa ve havalisi için devrin gözden kaçırılmaması

gereken bir kroniğidir. Eserin neşri ve Almanca

tercümesi basılmıştır. Bunun yanında İngilizcesi’de

makale formatında yayınlanmıştır. Anonim kroniklerden

bir diğer örnek ise müellifi Grek olan

Paschale Kroniği’dir. Tıpkı Malalas gibi Bizans

evrensel kroniklerinden biri olmakla beraber 630’lu

yıllarda yazılmış olması kuvvetle muhtemeldir.

Bizans Sâsâni mücadelesine Konstantinopolis perspektifinden

bakan bu kaynak, İmparator Heraklius’un

Sâsâniler üzerine bizzat yaptığı son seferi

detaylıca aktarmıştır. Eserin 1832 Bonn neşrinin

yanı sıra, daha sonra Mary Whitby ve M. Whitby

tarafından eserin bir kısmı

İngilizceye tercüme edilmiştir.

Bölgeye ilişkin dönem müelliflerinden bir başkası

Evagrius, Suriye’nin Epiphania kentinin yerlisidir

ve aşağıda değineceğimiz Epiphania’lı Ioannes’in

kuzenidir. 536 yılında burada dünyaya

gelen Evagrius’un uzmanlık alanı din bilimidir.

Yazdığı Kilise Tarihi adlı eser, 431 yılında Nasturi

çatışmalarının başladığı dönemden, İmparator

Maurikios’un 12. yılına kadar gelir. Dini bir

eserden çok neredeyse tamamıyla seküler olayları

içermektedir. Bölgedeki şehir ve kaleleri sık sık

zikreden Evagrius’un bu eserinin İngilizce tercümeleri

mevcuttur.