Tarikatlar Arasında Şeyh Rekabeti
Mevlitler ve sahabe cenknamelerinde tarihi kisilikler/
kahramanlar beşerüstü özelliklerle donatılmıştır.
Şahıslar ile ilgili oluşturulan mitoslar, bu
şahıslar etrafında başka mitolojik inançların da
ortaya çıkmasına etki etmiştir. Bu bağlamda peygamberlerin
bazı bitki ve hayvanların yaratılışı
veya belirli bir özelliği kazanmalarında etkili olduklarına
inanılmıştır.
Hayvan ve bitkiler, peygamberler veya sahabeler
ile ilgili oldukları için ya önem kazanmış veya
kaybetmistir. İnsanoğlunun en çok yanlış anladığı
şeyler, en çok değer verdiği şeyler olduğundan,
halkın dini duygularının ağır basması nedeniyle
herhangi bir konu, dinle, peygamberle, sahabeyle,
tarikat büyükleriyle ilişkilendirilerek aktarıldığında,
halk anlatılanı kolay kolay eleştirmemistir. Özellikle
tarikat çevresinde üretilen rivayetlerde, tarikat büyüklerinin
ahlaki örnekliğiyle yetinilmemiş olması
değişik eklemeler yapılmasına neden olmustur.
Rivayetlerde akla ve mantığa uymasından çok,
olayların güzel ve efsanevi motifler taşıması ve
sevilen kişinin büyüklüğüne büyüklük katmasına
önem verilmistir.
Ayrıca farklı tarikatların mevcut oluşu ve bu
tarikatlara bağlı kişiler arasında kendi şeyhini,
kendi büyüğünü öne çıkarma şeklinde bir çekişmenin,
bir yarısın zaman zaman yaşanılması mitolojik
inançların daha da artmasına neden olmustur.
Bu yarış düsüncesine göre, şeyh baskalarıyla kıyaslanarak,
baskalarından daha büyük bir şeyh
olduğu ispatlanarak ona olan inancın, bağlılığın,
doğruluğu, haklılığı gösterilmiş olur.