MEZOPOTAMYA - 10
MEZOPOTAMYA - 10
Mezopotamya’da yaşayan kültürlere bir kere daha değinecek olursak, burada yaşayanmedeniyetlerin, birlikte taşıdıklarıpek çok kültürleri olduğunu bazılarımız biliriz. Sümerler, Akadlar, Babil’iler, Asurlular ve Aramiler gibimedeniyetler bunlar arasındadır. Bunların dışında daha birçok kavim de Mezopotamya'da hayatını sürdürmüş ve pek çok kültürü birlikte taşımıştır.
Daha önceki bölümlerde de anlattığım gibi verimli toprakları ve uygun iklim şartları bulunan Mezopotamya bölgesi, bu özelliğiyle çok eski zamanlardan beri yoğun göçe sahne olmuş,pek çok farklı kültürün ve değişik halk guruplarının birbirine karıştığı bir bölge olmuştur ve bu nedenle de bünyesinde pek çok medeniyeti barındırarak, medeniyetin gelişime sahne olmuştur. Aslında günümüze baktığımızda suyun bol olduğu yerler her zaman için göçü en fazla alan bölgelerdir. Tarımın gelişmesi, hayvancılığın olması, insanların hayatlarını idame ettirmesi, o bölgede bulunan suyun bolluğuna bağlıdır. Yine hepimizin bildiği gibi suyun bol olması,üzerindeki ülkelerin ekonomilerinde olan gelişmeler, diğer medeniyetler arasında yani suya ihtiyacı olan ve ya suyu olamayan medeniyetlerin, suyun olduğu bölgelere sahip olma isteği ile birlikte o ülkeyehâkimiyet isteği değişik savaşlara neden olmuştur.
Buz devrinin sonlarına doğru, devam eden buzul veya buzul arası iklim koşullarından kaçan insanlar, topluluklar halinde güneye doğru göç etmişlerdir. Yani suyun olması yetmiyor, suyun kullanılabilme olanağının da olması gerekiyor. Suyun buz olması yaşam koşullarını zorlaştırır. Bunun sonucunda yine göçler başlamış ve o dönemde gelişen göçlerden dolayı, günümüzde Kuzey Irak'ta ve çevre bölgelerde yapılan arkeolojik kazılarda, değişik yerleşim yerleri görülmüştür.
İklimin tarıma uygun hale gelmesiyle birlikte,pek çok bilim dalında gelişmeler olmuştur. Bu bilim dalları arasında en ön sıralarda olan matematik,önemi bir yer tutmaktadır.
Çok eski dönemlerden beri, matematik, sayıların ve şekillerin ilmi olarak adlandırılırdır.Pişirilen yada güneşte iyice kurutulan kil tabletlerin ömrü oldukça uzundur.Günümüze kadar gelen bu tabletler, o dönemden günümüze farklı farklı pek çok bilgiler aktarırlar. O döneme ait matematikten bilgiler,yine bize o dönemden kalma ve arkeolojik kazılardan çıkarılan tabletler vermektedir. Yapılan kazılarda yarım milyondan fazla tablet bulunmuştur. Bu tabletlerden anlaşıldığına göre, Mezopotamya’daki matematiğin, Mısır matematiğinden daha ileri olduğu görülmektedir. Yine bu tabletlere göre, ikinci dereceden bazı polinomların köklerini bulmasını, iki bilinmeyenli iki denklemden oluşan bir sistemi çözmesini bildikleri ortaya çıkıyor. Aynı zamanda Mezopotamyalılar, Mısırlıların bildiği matematiği de biliyorlardı.
Uruk kenti, dönemin çok önemli medeniyetlerinden biridir.Uruk kenti döneminde tarım oldukça sulu olarakyapılmakta olup, bu dönemde, madencilik ve teknoloji dalları oldukça gelişmiştir. Bu durumun ortaya çıkmasıyla birlikte madencilik ve teknolojideki gelişmeler kentlerin genel durumunu da yükseltmiştir. Ticaret büyük oranda gelişmiştir ve Mezopotamya'nın o dönemde bilinen sınırları içeresinde yoğun bir ticaret ağı oluşmuştur. Böylece Anadolu’dagelişen ticaretle birlikte, Anadolu’ya özgü olan kültürün, Mezopotamya'ya, sınırlı anlamda da olsa ticaret yoluyla taşınmıştır. Böylece kültür değişiklileri olmuştur.
Yazımın son bölümünde görüşmek üzere diyerek bu bölümü bitiriyorum.