Din-Mitoloji ilişkisinde Mitolojinin Din Üzerindeki Etkisi-33

Mevlidin Oluşturduğu Peygamber Modeli

Ali Şeriati, “Medeniyet Tarihi” adlı eserinde

efsanelerin olması gereken, fakat gerçekleşmeyen

tarihten bahsettiklerini söyler. Ali Şeriati’ye göre

insan, tarihin efsanelerdeki şekilde meydana gelmesini

istemiş, gerçeklesmediği zaman kendisi

yeni bir tarih üretmistir. Mitolojinin kaynaklarından

biri insanın bu arzusudur. Arzu ve isteklerine göre

bazen gerçek bir olaydan, kutsal kitaplarda geçen

şahıslardan veya tarihte büyük işler basarmıs kişilerden

yararlanmakta bunlardan yeni bir efsane,

yeni bir tarih üretmektedir. Bu durum tarihte

yasamış birçok kisi hakkında görüldüğü gibi Hz

Peygamber hakkında da görülmektedir.

Hz Peygamber’in hayatı, yaptıkları hakkında

Kur’an’da, siyer ve hadis kitaplarında verilenlerle

yetinmeyenler, Hz Peygamber hakkında yeni rivayetler,

yeni mucizeler ortaya atmışlardır. Bu rivayetleri

üretenler kendi zihinlerinde oluşturdukları

ama tarihte gerçeklesmeyen bir peygamber modeli

oluşturmuş, Hz Peygamberin şahsını beşer seviyesinin

üstüne çıkarmışlardır.

Bu mitik düsünce mevlitlerde de görüldüğü

gibi bir olayı/kisiyi, tarihi gerçeklikten uzaklaştırmakta,

onu mitosa yaklastırmaktadır. Yine de mitosun

özellikleri konusunda da ifade edildiği gibi

mitosun kendisine inananlar için, mitosta anlatılanlar

gerçektir. Bu nedenle mitoslar, tarih kitaplarından

daha çok rağbet görmüş, tarih kitaplarının mevlitler

gibi olağanüstü motiflerle zengin olmamaları

onların halk nazarında kabul görmemesine neden

olmuştur. Hatta aynı konudan bahsetmelerine rağmen

siyer kitaplarının mevlitler gibi kutsal olarak

algılanmadığı görülür. Çünkü halkı tarihi bilgilerden

çok olağanüstü motifler etkilemekte,

olağanüstülüğe yer veren mitoslar tarihi gerçeklerden

daha çekici gelmektedir. Halk nazarında

doğru olan tarihi bilgiler ve onların ayrıntıları

değil olağanüstü motiflerle yüklü mitosların işaret

ettiği hakikatlerdir. Mevlitler, bu bağlamda incelendiği

zaman, tarihsel gerçekliğe rastlanmaz.

Mevlitlerde doğumundan itibaren her davranışı

olağanüstü olan bir insanla karsılaşılır.