Savaşların Ekonomi Üzerindeki Etkileri-2
Savaş ortamında ortaya çıkan bir diğer önemli sorun borç verilebilir fon piyasalarıdır. Savaş ile birlikte oluşan güvensizlik ortamı kredi olanaklarının daralmasına neden olmaktadır. Savaşla birlikte yeni üretim araçlarını sağlamak, kredi bulmak her şeyden önce olası düşman saldırılarına rağmen çalışmayı kesintiye uğratmaksızın devam ettirmek, üretimi en uygun iktisadi rantabilite normları dâhilinde artırmak olanaksızdır. Buna rağmen üretimde bir artış kaydedilse bile savaş ortamında sürekli bir arz yetersizliği yaşanacaktır. Savaşla birlikte hükümetin başa çıkmak zorunda olduğu bir diğer sorun sosyal imkânsızlıklardır. Hükümetlerin bütçenin önemli bir kısmını savaş harcamalarına ayırması bütçeden ihtiyaç sahiplerine olan yardımların kesilmesine neden olmaktadır. Hem devlet yardımlarının yokluğu hem de artan enflasyonla birlikte temel ihtiyaç mallarının fiyatlarının yükselmesi düşük gelirli kesimin açlıkla yüzleşmesine neden olmaktadır. Özellikle sabit gelirli kesimin de artan enflasyon ortamında fakirleşmesi servet ve gelir bölümünün giderek kötüleşmesine neden olmaktadır. Başta memur, asker, emekli kesimi olmak üzere sabit gelirliler giderek fakirleşmekte, servet ve gelir bölüşümü toplumsal barışı derinden yaralamaktadır. Bu çalışma savaşların ülke ekonomileri üzerindeki söz konusu ekonomik etkilerini tartışmayı amaçlamaktadır. Bu çerçevede ilk bölümde savaşların ekonomi üzerinde gösterdiği temel makroekonomik etkiler tartışılacaktır. İkinci bölümde geçmişte ve günümüzde yaşanan önemli savaşların neden olduğu ekonomik maliyetler ülke deneyimleri üzerinden anlatılmaya çalışılacak ve son bölümde Birinci ve İkinci Dünya Savaşları ve Suriye Savaşının Türkiye ekonomisi üzerindeki etkileri tartışılarak politika önerileri getirilecektir.
